Przerwa w pracy

Przerwa pracownicza, czyli „6-tka”

Czy pamiętacie ile razy zdarzyło Wam się zapomnieć o przerwie na odpoczynek w trakcie pracy? A może odebraliście pauzę, jednak okazało się,
że była zbyt krótka? W tym artykule podajemy podstawowe informacje, które pozwolą Wam na prawidłowe wykonywanie „6-tki”, czyli obowiązkowej przerwy w pracy.

Przerwa w pracy – definicja

Zapewne wiecie, że kierowcy wykonującemu przewóz drogowy przysługuje przerwa na odpoczynek. Stanowi o tym art. 13 ust. 1 Ustawy o czasie pracy kierowców.

Niestety z doświadczenia wiemy, że czasem zapominacie,  o tym , że przerwa nie tylko przysługuje, ale jednocześnie jest ona wymagana, jeśli dobowy wymiar czasu pracy przekracza 6 godzin.

Jak to działa? Zgodnie z art. 13 Ustawy o czasie pracy kierowców dokładnie tak:

Po maksymalnie sześciu kolejnych godzinach pracy musisz odebrać przerwę:

• 30 minut – jeśli tego dnia Twoja praca (jazda + młotki) nie przekroczy łącznie 9 godzin,
• 45 minut – jeśli tego dnia Twoja praca (jazda + młotki) wyniesie więcej niż 9 godzin.

Spójrzcie na graficzne przedstawienie problemu.

W przypadku naruszenia kierowca przekroczył 6 godz. pracy aż o 30 minut. Stosując się do przepisu kierowca przerwał jazdę, mimo że miał jeszcze dostępne 30 minut. Wykonując 45 minut przerwy spełnił nie tylko przesłanki wynikające z przepisu dotyczącego przerwy na odpoczynek w czasie pracy.
Wypełnił się tutaj również warunek odebrania przerwy do czasu jazdy. Kierowca znów będzie miał dostępne 4,5 godz. prowadzenia pojazdu.

Jak odbierać przerwę prawidłowo

Nasza dobra rada:

Dla bezpieczeństwa przed upływem 6 godzin (jeśli sytuacja na to pozwala) odbierzcie pełne 45 minut.

Dlaczego?

• bo możecie nie zdążyć wrócić przed upływem 9 godzin, mimo że taki był plan,
• bo jednocześnie macie odebraną przerwę przed upływem 4,5 godzin jazdy.

Oczywiście przerwę można podzielić, np. na trzy części po 15 minut, jednak  lepiej  wybrać opcję 15+30 minut – ten podział również pozwala odebrać przerwę do czasu jazdy Pamiętajcie jednak, że przerwę nadal należy odebrać w okresie nieprzekraczającym sześciu godzin pracy.

Przerwę na odpoczynek kierowca wykonuje tylko raz w dobie. Nie ma przepisu, który nakazywałby wykonywanie przerwy za każdym razem,
kiedy upłynie 6 godzin pracy.

Przerwa w podwójnej obsadzie

Nie zapominajcie, że „6-tka” przysługuje również podczas pracy w podwójnej obsadzie. Spójrzcie, zobrazowaliśmy to zagadnienie.

Kierowca 1. W pierwszym przykładzie odebrał swoją przerwę prawidłowo, jednak jego kolega miał wykroczenie , ponieważ jego pierwsze 6 godzin
rozpoczęło się w momencie zalogowania karty na czynności „inne prace” i razem z następującą po młotkach jazdą przekroczył swój czas o 15 minut.

W drugim przykładzie kierowca rozpoczął od kilkuminutowej pracy, zatem następująca potem dyspozycja spełniła wymogi przepisu.

Jak zliczyć czas pracy?

Przypomnijmy jeszcze raz. Ważnym warunkiem, którego nie wolno pominąć w związku z wykonywaniem tej przerwy jest jej odebranie przed upływem
6 godzin pracy (czas jazdy i innej pracy liczone łącznie). Nie oznacza to wobec  tego, że przerwę tę kierowca musi wykonać w ciągu 6 godzin od zalogowania karty w tachografie, jak często traktowany jest ten przepis, czyli logując kartę o 4:00 kierowca myśli, że do 10:00 musi odebrać przerwę. Nie jest to do końca złe podejście, ponieważ rzeczywiście w tym wypadku odbierając przerwę do 10:00, kierowca zrobi to w ciągu przepisowych 6 godzin.

Chodzi jednak o to, że skoro liczą się tylko zdarzenia jazdy oraz innej pracy, 6 godzin może się „rozciągnąć” w dobowym czasie pracy. Najczęściej dzieje się tak, kiedy kierowca musi oczekiwać przy pojeździe na promie albo w pociągu, w kolejkach do załadunku lub rozładunku lub w oczekiwaniu na przejściu granicznym, a także w związku z ograniczeniami w ruchu drogowym. W takich wypadkach kierowca zaznacza dyspozycję, a więc nie wykonuje pracy, jednak pozostaje w gotowości do podjęcia czynności służbowych.

Spójrzcie na graficzne przedstawienie zagadnienia.

Do czasu jazdy i pracy dodaliśmy 1 godzinę dyspozycji (np. w oczekiwaniu na załadunek). Wydawać by się mogło, że kierowca pracował już 7 godzin zanim odebrał swoją przerwę. Zadziałał tu jednak fakt, że dyspozycja to nie praca ani przerwa (tylko w podwójnej obsadzie zastępuje przerwę). Kierowca fizycznie funkcjonował ponad 6 godzin, mimo to nie naruszył przepisów.

Zwróćcie jednak uwagę, że tak jak w poprzednim przykładzie, najpierw kierowca przekroczył czas pracy o 30 minut.

Wynagrodzenie za czas przerwy

Dobra wiadomość! Przerwa przeznaczona na odpoczynek jest płatna zgodnie z art. 6 ust. 3 Ustawy o czasie pracy kierowców. Część przerwy trwającą
15 minut zalicza się do czasu pracy, kiedy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin w dobie. Pozostały czas przerwy jest zaliczany do dyżuru 50%.

Zwróćmy jeszcze uwagę na jeden zapis w ustawie. Art. 13 ust. 2 stanowi, że przerwa na odpoczynek ulega skróceniu o przerwę trwającą 15 minut, którą pracodawca jest obowiązany wprowadzić, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin. Nie oznacza to jednak wprost, że przepis ten zezwala na wykonanie przerwy o 15 minut krótszej. Pamiętajcie, przerwę musicie wykonać zawsze w pełnym wymiarze, 30 lub 45 minut.